De Gewone Nederlander vs De Elite

In Vrij Nederland las ik een rake column van Jamal Ouariachi over (eigenlijk: tegen) de ‘gewone Nederlander’. De gewone Nederlander klaagt steen en been over ‘de elite’, maar beseft niet dat zijn leventje zonder die elite een stuk minder aangenaam zou zijn. Geen hoogstaande medische zorg, geen rechtsgelijkheid, geen toegankelijk betaalbaar onderwijs.

En nog veel, veel meer niet.  

Het gezanik van de gewone Nederlander over de elite is op zichzelf niets nieuws. Wel nieuw is dat de gewone Nederlander vandaag de dag een podium heeft – sociale media. Nieuw is ook dat politici en bestuurders (en de landelijke media) de afgelopen jaren nogal eens hun oor laten hangen naar de mening van de gewone Nederlander.

Met als treurig dieptepunt: het referendum dat iedere gewone Nederlander met een paar duizend handtekeningen van andere gewone Nederlanders kan afdwingen.

Het stuk van Ouariachi vormt de onderbouwing van het onderbuikgevoel (!) dat ik al langer heb. Hoezo een referendum? We hebben toch een prachtig staatkundig bestel: de indirecte democratie. De gewone Nederlander blaast nogal hoog van de toren; hij mag in z’n handjes knijpen dat hij iedere vier jaar zijn stem mag uitbrengen. Veel 'gewone buitenlanders' zouden daar een moord voor doen. 

En de elite? Die moet snel ophouden met voxpopje spelen. Het land besturen is al moeilijk genoeg.   

Het derrière van Tim Hofman

Ik wil het even met jullie hebben over Tim Hofman. Je weet wel: die bozige, bebaarde, uitbundig betatoeërde jongeman met z’n bus, z’n YouTubekanaal en z’n inspanningen om Het Jonge Nederlandse Volk naar het stemhokje te krijgen.

Iedere keer als ik Tim de politiek zie duiden, bekruipt me een unheimisch gevoel. Zou het komen omdat ik simpelweg niet tot Tim’s volkje behoor?  

(Dat dat zo is, werd me nog eens duidelijk toen mijn hersenen niet in staat bleken de SpongeBob-achtige filmpjes met 43 visuele en tekstuele prikkels per seconde te absorberen).

Zou kunnen.

Tim is nu eenmaal de Stem van Het Jonge Volk; hij weet met z’n 28 jaar beter dan ik wat dat volk wil. Blijkbaar is dat uitleg op een niveau waarvoor Jip en Janneke zich de ogen uit hun schattige koppies zouden schamen. Blijkbaar is dat stoppen met lezen wanneer een tekst langer is dan 140 tekens (Hij zei het echt: ‘De PvdA-advertentie was te lang om goed te zijn’). En blijkbaar is dat live op tv tegen onze vicepremier zeggen: ‘Laat het een schop onder je hol zijn!’.

Ineens weet ik het. Ik weet waarom ik een naar gevoel krijg bij Tim en z’n initiatief.  

Het klopt niet.

Tim Hofman wil dat de politiek jongeren serieus neemt. Maar zelf behandelt hij ze als achterlijke grofgebekte analfabeten. Ik zou me vet gedist voelen, als jongere.

Beschouw dit als een ondersteunende trap onder uw derrière, meneer Hofman!

Klooien met kandidatenlijsten

De kandidatenlijsten voor de Tweede Kamerverkiezingen zijn op de mat gevallen; iedere keer weer een feest. Minutieus pluis ik de eindeloze rijen met kandidaten uit, op zoek naar bekenden of Bekende Nederlanders. Of bekende Bekende Nederlanders, dat kan ook.

Steeds meer Bekende Nederlanders kennen mij.

Wat me zoal opviel deze keer? Dat ik heel veel hooggeplaatste types op de lijst van de ‘grote’ partijen helemaal niet ken. Kijkt u even mee: Tamara van Ark? Iemand? 4^e op VVD-lijst, nog vóór knuffelstaatssecretaris Dijkhoff. 

Gijs van Dijk? Hij staat 5^e op de PvdA-lijst. Toegegeven, het zal nog alle hens aan dek zijn om Onbekende Gijs in de Kamer te krijgen, maar toch, hij staat daar wel mooi. Ver boven staatssecretaris Ploumen en Ahmed Marcouch, om maar een paar BP’ers (bekende PvdA’ers) te noemen. 

Dan noem ik nog René Peters (geen familie, CDA, 3^e op de lijst!), Stientje van Veldhoven (2^e van D66 achter de Overal Altijd Aanwezige Pechtold) en Tom van der Lee, derde van GroenLinks. 

Never heard van Tom en de anderen.

Vreemd toch?

Goed, dan de lijstduwers, ook altijd grappig. Dat Maarten van der Weijden, je weet wel die zwemmer die steeds overal mocht komen vertellen dat hij eerst kanker had en daarna goud won op de Spelen, VVD-sympathieën had, was mij niet bekend, maar het zij hem vergeven. Te veel chloordampen ingeademd. 

Interessanter wordt het als we Wiljan Vloet tegenkomen, op nummer 43 bij het CDA. Vloet? Ja, de vloetbaltrainer. Een Brabander, CDA, ach, het is misschien ook best logisch. Maar toch: duwt de naam Vloet het CDA naar grote hoogten? Dat is een puntje van zorg. Niet voor mij, maar voor Sybrand en z'n maten.

Ronduit grappig wordt het als we de Partij voor de Dieren bekijken. Onderaan de lijst staat niet alleen de onvermijdelijke Nederlandse Brigitte Bardot, Georgina Verbaan. Maar ook Dinand ‘Kane’ Woesthoff, Babette ‘Linda, van Roos en Jessica’ van Veen, Jan 'Knielen op een bed violen' Siebelink, Jan 'ja, wat doet die eigenlijk' Rot, en...A.F.T. van der Heijden. Het zijn zoveel duwerds dat ik stiekem ontzettend hoop op 45 zetels voor Marianne Thieme’s dierenclub. Dat wordt lachen in de Kamer met A.F.T. die in z’n eentje drie zetels inneemt. 

Tot slot: ik moest zachtjes huilen toen ik de naam van emeritus-hoogleraar geschiedtheorie Frank Ankersmit zag prijken onderaan de lijst van Thierry’s Homeopatische Partij. Ik hoop ergens dat Ankersmit, een gevierd wetenschapper, zich vooral door Baudets imposante boekenkast erin heeft laten luizen en zich straks realiseert met wat voor engerd hij nu verbonden is, maar dat zal ijdele hoop blijken, vrees ik.

Tot slot nog een paar losse observaties:

-         er staan ook niet-Turken op de lijst van Denk

-         Jan Roos heeft 17 mensen gevonden die in hem geloven als lijsttrekker

-         Hero Brinkman doet mee. Als lijsttrekker nog wel. Van de wat onzichtbare (sic!) Ondernemerspartij.

-         SGP’ers heten nog steeds vaak Elbert, Leendert en Evert (en nog steeds niet Bep, Greet of Truus).

-         Elf mensen vinden het geen probleem om een levend stemkastje te worden (Geen Peil)

-         Jacques Monasch is geen lijsttrekker van zijn nieuwe partij (wie het wel is, weet verder ook niemand).

-         De niet-stemmende familie Plasman uit Amsterdam heeft een eigen partij (5 familieleden nemen plaatsen in op de lijst, waaronder 1 t/m 4).  

-         Zes mensen weten dat Jezus leeft en willen de maatschappij inrichten volgens dat principe.

Ik verheug me nu alweer op de kandidatenlijsten voor de volgende verkiezingen. Je zou bijna gaan hopen op een kabinet met Geert en zijn bruinhemden. Dan hebben we vast snel nieuwe verkiezingen…

  

  

Gekkie of enge haatzaaier?

Hoever kun je gaan als columnist, filmmaker, cabaretier? Waar ligt de grens tussen kunst of humor en belediging of bedreiging? Waar eindigt de vrijheid van meningsuiting en waar begint smaad, laster of simpelweg psychologische terreur?

Geen originele vragen, maar ze spelen deze week door mijn hoofd.

De reden? Niet de pittige en soms confronterende discussies die ik de voorbije dagen op internet voerde over doping in het wielrennen. Uiteindelijk is dát namelijk helemaal niet belangrijk. Nee, de reden is de zoveelste ontsporing in de sowieso al triest stemmende strijd over Zwarte Piet. Ik bedoel natuurlijk het liedje ‘Oh Sylvana’ en de smakeloze ‘parodieën’ hiervan die op YouTube zijn geplaatst.

Ik wil en kan dit soort dingen niet langer negeren. Of vanaf de zijlijn toekijken. En ik wil dit soort dingen ook niet meer makkelijk afdoen met ironisch bedoelde grapjes. Zo van: ‘Wat die gekkies nu toch weer verzonnen hebben!’

Ik wil serieus tegengas geven.

Om te voorkomen dat die gekkies het straks voor het zeggen krijgen hier. Een jaar of tachtig geleden pakte dat niet bijzonder goed uit bij onze oosterburen.

Minister Asscher noemde de meest radicale YouTube-knutselvariant ‘walgelijk en weerzinwekkend.’ Daar heeft hij natuurlijk volledig gelijk in. Wie Sylvana Simons verwerkt in beelden van de slavermij en van Ku Klux Klan-lynchpartijen, is niet goed bij zijn hoofd. Knettergek. En eng, heel eng.

Die mensen waren er vroeger ook al, natuurlijk, alleen kan tegenwoordig iedereen alles zomaar even op internet gooien.

Wat Asscher zei, is dus logisch. Liever nog zou ik het willen hebben over de persoon die dit liedje maakte. (Of nou ja, liever zou ik het niet over deze man hebben, dat begrijpen jullie). Dat je het een lollig idee vindt om in deze tijd een liedje te maken dat verwijst én naar de zwartepietendiscussie én naar iemand die al bakken haat, seksisme en racisme over zich heen krijgt, dat is al één ding. (Noot voor de lezer: ik laat het feit dat je überhaupt meent een carnavalsliedje te moeten uitbrengen, even links liggen).

Maar dat je vervolgens – als er kritiek komt – ook nog eens te laf bent om toe te geven dat je meedoet aan Sylvana-bashen (‘Het liedje gaat over een Russische vrouw die Sylvana heet’) en haatzaaien, dat is echt het allerdiepste dieptepunt.

Ik weet het: in discussie gaan met deze mensen heeft geen zin. En ja, ik weet ook dat de mensen die dit soort dingen doen en liken, mij waarschijnlijk nu heel hard uitlachen, me zonder te aarzelen als gutmensch of elite wegzetten, en zich geen ene moer van dit stukje aantrekken.

I know.

En toch doe ik dit. Ik ben boos. En ja, ook best bang. Dat er mensen zijn in ons land die dit soort dingen maken. En leuk vinden. Die dit delen op sociale media. Bij wie het blijkbaar geen moment in het hoofd opkomt wat dit betekent voor Sylvana Simons. Die dat misschien zelfs helemaal niks kan schelen.  

En daarom zeg ik – en dit is de eerste keer en hopelijk laatste keer dat ik een zanger van een Carnavalslied aanspreek: Rob van Daal, je bent een ongelooflijke schoft. En nog laf ook. Opportunisten als jij zorgen ervoor dat de haat en nijd in dit land kunnen groeien. Met alle (gewelddadige?) gevolgen van dien.

Ik hoop dat heel veel mensen in Nederland dit met mij eens zijn (maar ik vrees met grote vrees).