Van Mubarak naar Max

De revolutie in de Arabische wereld, ik geniet er met volle teugen van. Niet van het geweld tegen al die arme drommels natuurlijk. Wel van het verschijnsel ‘macht’. Wat is macht eigenlijk? En vooral: wat is het niet? Macht bestaat slechts in de hoofden van mensen. Het is een theoretisch begrip. Je moet er in geloven, anders werkt het niet. Als degene over wie de macht wordt uitgeoefend, dit beseft en zich roert, smelt macht weg als sneeuw voor de zon.

Vraag dat maar aan Ben Ali, Mubarak en straks aan kolonel Khaddafi.

En aan A. en mij.

Wij voelen ons in de opvoeding van onze stronteigenwijze, iets te slimme en soms ronduit brutale puberpeuter Max wel eens als een roepende Mubarak in de Sinaïwoestijn. Als Max niet wil luisteren, en dan bedoel ik dus écht niet, wat dan? De pedagogische variant van ‘keihard ingrijpen door het leger’, ofwel de corrigerende tik? Liever niet, maar soms neigen we er wel naar.

Terwijl A. en ik toch echt het beste voor hebben met onze onderdanen Max en Ole.

Het lijkt of Max nu al - hij is nog geen twee jaar en negen maanden - haarfijn beseft dat ouderlijk gezag net als politieke macht niet meer is dan een leeg omhulsel. Bedacht door papa’s en mama’s om hun kroost zolang mogelijk onder de duim te houden. Dat ouders – als puntje bij paaltje komt – ook niet zomaar naar grof geschut zullen grijpen (vergeet Khaddafi). En dat je als kind meer ‘invloed’, ja zelfs ‘macht’ hebt dan je dacht.

En dus? Dus zit er voor ons net als voor de Arabische leiders niets anders op dan in te stemmen met een zekere democratisering. Geef het volk brood, spelen en het idee dat ze enige zeggenschap hebben. Maar zoek altijd een middenweg. Maak niet de onherstelbare fout door het volk volledig z’n zin te geven. Het volk is namelijk een verwend kind. En verwende kinderen walsen over je heen. Weg gezag, weg macht en weg orde en regelmaat. Voor altijd en eeuwig verloren.

Kinderen en volkeren hebben duidelijke regels en grenzen nodig. Wijze mensen moeten hierover beslissen. Dat heet parlementaire democratie. Of opvoeden.

Geert, Rita en al die andere vreselijke populistische types: are you listening?